Author: Jan-Ulrich Sobisch

The venerable Shariputra said: “I see that this great world is filled with high and low [mountains], abysses and filth.” The Brahmin Relpachen, who came from the [Buddha]-land of Buddha Ashoka, said: “I see that this field of the exalted Shakyamuni Buddha is as pure as the perfect designs of the Paranirmita realm of gods.” Then, because the Exalted One revealed the nature of this Buddha-field to the assembly of retinues, everyone saw it as completely pure as the Buddha-field “Arrangement of Jewels” of the precious Buddha of the Eastern direction. Thus, at that time, the Exalted One proclaimed: “My Buddha-field is always like this; but you do not perceive it.”

Rigdzin Chöky Dragpa, summarizing a passage from the Vimalakirtinirdesha Sutra (D vol. 60, fol. 180v f.) in his དགོངས་པ་གཅིག་པའི་རྣམ་བཤད་ཉི་མའི་སྣང་བ། Kagyu College, 2007, p. 83.

བཙུན་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ། བདག་གིས་ས་ཆེན་པོ་འདི་མཐོ་དམན་དང་ག྄ཡང་ས་དང་ལྗན་ལྗིན་གྱིས་གང་བར་མཐོང་ངོ་། །ཞེས་ཟེར་རོ། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་མེད་པའི་ཞིང་ནས་འོངས་པའི་ཚངས་པ་རལ་པ་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། །བདག་གིས་བཅོམ་ལྡམ་འདས་ཤཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞིང་འདི་ཉིད་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་གནས་ཀྱི་བཀོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདིའི་རང་བཞིན་སྟོན་པར་མཛད་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་བཞིན་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཐོང་བར་གྱུར་པས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། །ངའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འདི་ནི་རྟག་ཏུ་འདི་འདྲ་སྟེ་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མི་མཐོང་ངོ་།

Overall, if one merges Dharma and mind
and moisturizes one’s mental continuum with love and compassion,
what appears is an appearance of one’s own [mind].
Thereby, even the river of hot ashes “Unfordable One”
will be the elixir of the [heavenly] river “Gently Flowing”.

ལར་ཆོས་དང་སེམས་སུ་འདྲེས་གྱུར་ནས།
།བྱམས་དང་སྙིང་རྗེས་རང་རྒྱུད་བརླན་གྱུར་ན།
།སྣང་བ་རང་སྣང་ཡིན་པས་ན།
།ཐལ་ཚན་ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཀྱང་།
།རྫིང་དལ་གྱིས་འབབས་པའི་བདུད་རྩིར་གྱུར།

Note the irregular pattern of light and heavy syllables typical for Jigten Sumgöns poetry:
̮ ̱ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮
̮ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮
̮ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮
̮ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮
̮ ̱ ̱ ̮ ̱ ̮ ̱ ̮

Thanks to Sonam Spitz we were able to improve the translation: The river Vaitarani, which consists of hot ash and caustic liquid and, therefore, cannot be forded because one’s flesh falls off one’s bones when one enters it, is really the heavenly Ganga-river “Mandakini”. These are also mentioned in Shantideva’s Bodhicaryavatara (10.10, trl. Vesna and Alan Wallace):

By the power of my virtue, may those whose flesh has com-
pletely fallen off, whose skeletons are of the color of a white
jasmine flower, and who are immersed in the river Vaitarani
whose water is like fire, attain celestial bodies and dwell
with goddesses by the river Mandakini.

In the Bodhicaryavatara you pray that those who are tormented by the one may obtain the other (by birth in a heavenly realm). Jigten Sumgön explains that if you train the mind, the one IS the other — that is the power of practice!

Except for this single teaching phrase, there is no other Dharma: “Samsara and nirvana are one’s mind.” I lean on this one stick – if it is there, [everything] is there. If it is lacking, [everything] lacks!”

Sherab Jungne (1187-1241), according to the biography by Rinchen Phüntshog, the sNyan pa’i ‘brug sgra, fol. 11v

ཆོས་ཚིག་གཅིག་པའི་ཆོས་ཀུན་གཞན་མེད་འཁོར་འདས་རང་སེམས། ཡོད་ན་ཡོད་ལ་མེད་ན་མེད་པའི་བེར་ཀ་གཅིག་བརྟེན།

Whatever pleasure and pain appear,
if you do not understand that it appears as your own [mind],
you remain an outsider to this teaching.
Thus, someone who wishes [to obtain] benefit and happiness,
makes efforts in the purification of his own mind!

Jigten Sumgön, Collected Works, vol. 4, p. 262 f.

བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་གང་སྣང་ཀུན།། རང་ཉིད་སྣང་བར་མ་གོ་ན། བསྟན་པ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་བ།།
དེས་ན་ཕན་དང་བདེ་འདོད་པ།། རང་སེམས་དག་ལ་ནན་ཏན་བསྐྱེད།།

Homage to the Guru Jewel!
This uninterrupted stream of thoughts
is finally to be known as gnosis.
It is not necessary to search somewhere else for the view.
This undistracted ordinary consciousness
is finally to be known as practice.
It is not necessary to search somewhere else for the practice.
Your own mind, which has never been separate [from that],
is finally to be known as being the Buddha.
It is not necessary to search somewhere else for the result.

‘Jig-rten-mgon-po’i gSung ‘bum, vol. nga, pp. 173 f.

ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་གཞན་ནས་བཙལ་མི་དགོས་པའི་ཚིགས་བཅད་དགུ་པ།།
ན་མོ་རཏྣ་གུ་རུ། རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་རྣམ་རྟོག་འདི། །ཡེ་ཤེས་ཡིན་པར་ད་གཟོད་ཤེས། །ལྟ་བ་ལོགས་ནས་བཙལ་མི་དགོས།
།ཐ་མལ་ཤེས་པ་ཡེངས་མེད་འདི། །སྒོམ་པ་ཡིན་པར་ད་གཟོད་ཤེས། །ཉམས་མྱོང་གཞན་ནས་བཙལ་མི་དགོས།
།འབྲལ་མ་མྱོང་གི་རང་སེམས་འདི། །སངས་རྒྱས་ཡིན་པར་ད་གཟོད་ཤེས། །འབྲས་བུ་གཞན་ནས་བཙལ་མི་དགོས།།